Czym jest szczepionka i co się w niej znajduje? Kto, kiedy i na co powinien się zaszczepić? Jakie szczepienia i dla kogo są obowiązkowe, a które są zalecane? Czy za szczepionki trzeba płacić?
Spis treści
Dla kogo szczepienia są obowiązkowe?
Szczepionki obowiązkowe i zalecane dla dzieci
Szczepienia zalecane dla osób dorosłych
Co to jest szczepionka?
Szczepionki to wysokiej jakości preparaty, które mają za zadanie, w sposób kontrolowany, „nauczyć” układ odpornościowy walki z daną chorobą zakaźną, tak by organizm wiedział, jak sobie z nią poradzić, gdy zostanie narażony na zakażenie. W skład szczepionek mogą wchodzić: żywe, ale atenuowane (pozbawione zjadliwości, nieszkodliwe) lub też zabite drobnoustroje, ich fragmenty lub metabolity (produkty metabolizmu), jeżeli pełnią one określoną funkcję w wywoływaniu odporności. Szczepionki występują głównie w formie zastrzyków lub zawiesin doustnych i są dostępne w aptece wyłącznie na receptę.
Dla kogo szczepienia są obowiązkowe?
W Polsce szczepienia obowiązkowe przeznaczone są dla dzieci i młodzieży do 19. roku życia oraz osób szczególnie narażonych na zachorowanie, czyli studentów uczelni medycznych, pracowników ochrony zdrowia, pracowników służb weterynaryjnych. Szczepienia obowiązkowe są bezpłatne, chyba że pacjent, lub w przypadku osób do 18. roku życia - rodzic bądź opiekun prawny, zdecyduje się na wykorzystanie szczepionki innej firmy, niż ta którą oferuje Minister Zdrowia.
Szczepionki obowiązkowe i zalecane dla dzieci
Obowiązkowe szczepienia ochronne dla niemowląt i małych dzieci określa tzw. kalendarz szczepień. Pomaga on lekarzom i rodzicom zorientować się w rodzajach szczepień oraz czasie, w jakim powinny być one podane. W kalendarzu szczepień niemowląt i małych dzieci podano ramy czasowe, w jakich dziecko powinno być zaszczepione przeciwko określonej chorobie. Zapis jest umowny i dostosowywany indywidualnie do każdego małego pacjenta. Podanie szczepienia zawsze poprzedzone jest badaniem przeprowadzonym przez pediatrę, wywiadem lekarskim z rodzicem oraz pisemną zgodą rodzica na podanie leku dziecku.
W kalendarzu szczepień znajdują się również tzw. szczepienia zalecane. Stanowią one uzupełnienie szczepień obowiązkowych, umożliwiają szerszą ochronę dziecka przed chorobami zakaźnymi, np. gdy przebywa w żłobku lub przedszkolu. Dodatkowo można zaszczepić dziecko przeciwko m.in.: rotawirusom, meningokokom, ospie wietrznej czy HPV.
O tym, które szczepienia są obowiązkowe, a które zalecane dla niemowląt i dzieci można przeczytać tutaj.
Szczepienia zalecane dla osób dorosłych
Z dodatkowych szczepień ochronnych mogą skorzystać osoby dorosłe, np. z obniżoną odpornością (szczepienia przeciwko grypie, pneumokokom czy meningokokom), mające kontakt z żywnością lub odpadami (szczepienie przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A), osoby starsze i przewlekle chore (szczepienie przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B), narażone na kontakt z kleszczami (szczepienie przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu). Warto również zapoznać się ze szczepieniami, jeśli planujemy wyjazd w egzotyczne rejony świata.
W przypadku osób dorosłych o podaniu szczepienia decyduje lekarz, po przeprowadzeniu wywiadu i zbadaniu pacjenta. Szczepionki zalecane te nie są refundowane, dlatego pacjent sam musi pokryć koszty.
Obejrzyj film!
2023-03-10
redaktor: Dina Dąbrowska
ostatnia zmiana: 10.03.2023 13:01:56
Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.