Wzmożone nagromadzenie pigmentu (hiperpigmentacja) w skórze określane jest mianem przebarwień. Są one jednym z najczęstszych problemów kosmetologicznych. Mogą także informować o różnych chorobach organizmu. Jakie preparaty z apteki można zastosować na przebarwienia?
Spis treści
Rodzaje przebarwień
piegi - dziedziczne zaburzenie polegające na wytwarzaniu nadmiaru melaniny przez prawidłowe melanocyty,
plamy soczewicowate - od piegów różnią się większymi rozmiarami, bardziej ostrym odgraniczeniem od skóry nieprzebarwionej, nie ciemnieją na słońcu, mogą mieć charakter wrodzony lub nabyty,
plamy soczewicowate starcze - powstające na skutek starzenia się skóry,
plamy soczewicowate słoneczne - pojawiają się pod wpływem promieniowania UV i mogą z czasem zniknąć,
ostuda (melasma) - nieregularne plamy, dobrze odgraniczone od otoczenia, zajmują twarz, często umiejscawiają się na czole i wokół ust, rozwijają się często w czasie ciąży i pod wpływem promieniowania UV, zwłaszcza u kobiet stosujących tabletki antykoncepcyjne, a także po przyjęciu środków fototoksycznych lub fotoalergicznych,
przebarwienia bliznowate - pojawiają się w wyniku uszkodzenia skóry,
przebarwienia pozapalne - pojawiają się w miejscach, gdzie wcześniej obecny był stan zapalny.
Wpływ na powstanie przebarwień skóry mają różne czynniki. Są to głównie: promieniowanie słoneczne, czynniki genetyczne oraz hormonalne, choroby tarczycy, ciąża, okres menopauzy, choroby wątroby, zmiany zapalne skóry, używanie określonych kosmetyków oraz niektórych leków.
Melanina - barwnik skóry
Melanina powstaje w wyspecjalizowanych komórkach – melanocytach. Barwa skóry zależy głównie od aktywności melanocytów, czyli od ilości wytwarzanych przez nich ziarenek melaniny. Ilość melanocytów w poszczególnych częściach ciała jest różna. Główną funkcją melaniny jest ochrona skóry przed działaniem promieniowania ultrafioletowego i jonizującego.
Metody leczenia przebarwień
Wybór metody leczenia przebarwień zależy od wielu czynników, głównie od przyczyny powstania przebarwienia, rozległości ognisk hiperpigmentacji, lokalizacji i współistnienia innych chorób. Zazwyczaj leczenie jest procesem bardzo czasochłonnym.
Zabiegi
mikrodermabrazja - kontrolowane ścieranie warstw naskórka, np. diamentowa, korundowa, czy wodno-tlenowa,
dermabrazja - mechaniczne ścieranie powierzchni naskórka i górnych warstw skóry właściwej za pomocą szczotki diamentowej lub drucianej, wykonywana pod znieczuleniem,
krioterapia - przy użyciu ciekłego azotu komórki barwnikowe ulegają zniszczeniu poprzez działanie niskiej temperatury,
laseroterapia - jedna z najbardziej skutecznych metod usuwania przebarwień, wykorzystuje lasery, których promieniowanie jest selektywnie pochłaniane przez melaninę,
metody chirurgiczne - wymaga wykonania badania histopatologicznego usuniętej zmiany.
Peelingi chemiczne
alfa-hydroksykwasy (AHA) - poprzez zakwaszanie środowiska, hamują wydzielanie melaniny, np. kwas glikolowy, migdałowy, salicylowy,
alfa-ketokwasy - kwas pirogronowy w stężeniu 40% działa na przebarwienia pozapalne, w stężeniu 60% na blizny potrądzikowe,
kwasy karboksylowe - kwas trójchlorooctowy (TCA) - w zależności od stężenia może wywoływać odpowiedni poziom złuszczenia,
Substancje wybielające
arbutyna - pochodna hydrochinonu, która zmniejsza syntezę melaniny w skórze i powoduje jej rozjaśnianie,
kwas azelainowy - nieskuteczny w przypadku piegów i plam soczewicowatych,
kwas kojowy - ma również działanie nawilżające i antybakteryjne, często łączony z glikokortykosteroidami,
kwas askorbinowy (witamina C) - spowalnia tworzenie się melaniny, działa także złuszczająco,
retinoidy - np. retinol, adapalen czy izotretinoina,
związki rozjaśniające optycznie - np. związki fluorescencyjne, nylon, silikony, dwutlenek tytanu, czy trójtlenek żelaza.
Kremy z filtrem przeciwsłonecznym
Bez odpowiedniej ochrony przeciwsłonecznej, może dojść do nawrotu przebarwień. Stosowanie kremów filtrami UV (SPF 30 i SPF 50) jest podstawą ich leczenia.
2023-04-10
redaktor: Agnieszka Soroko, mgr farm.
ostatnia zmiana: 10.04.2023 12:19:08
Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.