Jak wynika z badań przeprowadzonych w 2011 roku, serce przeciętnego Polaka jest nawet o 8-9 lat starsze, niż wynika to z jego metryki. Oznacza to, że nasze serce starzeje się szybciej, niż przemijają lata. Wiąże się to z trybem życia: brak aktywności fizycznej, nieodpowiednia dieta, stres oraz używki. Jakie realne zagrożenia dla naszego zdrowia powoduje „starzejące się” serce?
Spis treści
Nadciśnienie tętnicze - najczęstsza choroba cywilizacyjna
Choroba niedokrwienna serca (choroba wieńcowa)
Arytmia - zaburzenia rytmu serca
Suplementacja wspomagająca prawidłową pracę serca i układu krążenia
Choroby serca wymagają odpowiednio dobranej przez lekarza terapii
Miażdżyca - cichy zabójca
Jedną z najczęstszych przyczyn kłopotów kardiologicznych jest miażdżyca, polegająca na zmianach zwyrodnieniowych w naczyniach krwionośnych (głównie w aorcie i tętnicach wieńcowych). „Cichy zabójca” - cichy, ponieważ nie ma łatwo dających się zakwalifikować objawów i często przez lata nie jest diagnozowana. A lekceważona i nieleczona miażdżyca jest zabójcza, prowadzi do zawału serca oraz udaru mózgu.
Przyczyny zmian miażdżycowych w tętnicach są następujące:
hiperlipidemia (podwyższone stężenie cholesterolu i trójglicerydów we krwi)
Leczenie miażdżycy sprowadza się w pierwszej kolejności do wyrównania stężenia lipidów we krwi. Polega to na zmniejszeniu frakcji LDL cholesterolu oraz zwiększeniu frakcji HDL (tzw. dobry cholesterol). W tym celu kardiolodzy przepisują leki, które można podzielić na kilka grup:
statyny – najbardziej rozpowszechniona grupa leków regulujących poziom cholesterolu. Do statyn należą między innymi: atorwastatyna (np. Atoris, Atorvasterol, Atrox), simwastatyna (np. Simvacard, Simvasterol, Zocor) i rozuwastatyna (np. Roswera, Rosutrox, Ridlip)
fibraty – do nich należą: fenofibrat (np. Lipanthyl, Grofibrat), ciprofibrat (np. Lipanor)
ezetymib – stosunkowo najnowsza substancja stosowana w hiperlipidemii. Zawarta jest np. w leku Ezehron.
Nadciśnienie tętnicze - najczęstsza choroba cywilizacyjna
Jedna z najbardziej rozpowszechnionych chorób układu krążeniowego, na którą cierpią przede wszystkim ludzie starsi, chociaż ostatnimi czasy dotyka ona również coraz młodszych ludzi. Jest to choroba przewlekła, leczenie której trwa przez całe życie i polega na regularnym przyjmowaniu leków oraz zmianie trybie życia na prozdrowotny.
Dzięki właściwie dobranemu leczeniu udaje się uniknąć poważnych powikłań nadciśnienia (takich jak nasilenie objawów miażdżycowych, udar mózgu, zawał serca) oraz znacznie poprawić jakość życia pacjentów.
Wśród leków stosowanych w leczeniu nadciśnienia wyróżnić możemy następujące grupy:
inhibitory konwertazy angiotensyny: kaptopryl (np. Captopril), enalapryl (np. Enarenal), perindopryl (np. Prestarium), lyzynopryl (np. Lisiprol), ramipryl (np. Tritace, Polpril, Axtil)
leki moczopędne (diuretyki): indapamid (np. Diuresin SR, Tertensif SR), furosemid (np. Furosemidum), torasemid (np. Diured, Torsemed), hydrochlorotiazyd (np. Hydrochlorothiazyd)
betaadrenolityki (β-blokery): propranolol (np. Propranolol WZF), atenolol (np. Atenolol), metoprolol (np. Metocard, Betaloc ZOK), nebiwolol (np. Nedal, Nebilet), karwedilol (np. Avedol, Atram)
antagonisty kanałów wapniowych: werapamil (np. Isoptin, Staveran), diltiazem (np. Oxycardil, Dilzem)
antagonisty angiotensyny: losartan (np. Lorista, Xartan), walsartan (np. Valsacor, Diovan), kandesartan (np. Atacand), telmisartan (np. Micardis, Actelsar)
Najczęściej farmakoterapia nadciśnienia odbywa się przy pomocy kilku leków jednocześnie (terapia skojarzona), z czego jednym z nich jest prawie zawsze lek moczopędny.
Więcej informacji o tym schorzeniu znajdziesz w artykule Nadciśnienie - przyczyny i leczenie
Niewydolność serca
Na niewydolność serca składa się cały szereg objawów spowodowany uszkodzeniem mięśnia sercowego w stopniu uniemożliwiającym normalną jego pracę. Ma to również miejsce w sytuacji, gdy serce nie jest uszkodzone, ale następuje nagłe zapotrzebowanie na krew, z którym serce nie jest w stanie sobie poradzić – na przykład podczas obfitych krwotoków.
Do przyczyn niewydolności sercowej zaliczyć możemy głównie chorobę niedokrwienną serca, poważne nadciśnienie, powikłania pozawałowe, choroby zastawkowe oraz osierdzia.
W leczeniu niewydolności serca stosuje się niektóre leki stosowane przy nadciśnieniu – takie jak inhibitory konwertazy angiotensynowej lub β-blokery, ale również preparaty na bazie naparstnicy purpurowej, która w swoim składzie zawiera digoksynę. Digoksyna zwiększa kurczliwość mięśnia sercowego jednocześnie spowalniając rytm jego pracy. Ten glikozyd nasercowy zawarty jest np. w preparacie Digoxin.
Choroba niedokrwienna serca (choroba wieńcowa)
Kolejnym problemem kardiologicznym jest choroba niedokrwienna serca (ChNS) pojawiająca się, gdy zapotrzebowanie na tlen i składniki odżywcze mięśnia sercowego jest większe, niż możliwości jego pokrycia. Najczęściej choroba ta jest spowodowana miażdżycą naczyń wieńcowych, dlatego inaczej nazywana jest chorobą wieńcową. Najczęstszym jaskrawym objawem choroby niedokrwiennej jest ból w klatce piersiowej.
Jest to choroba przewlekła, która może znacznie obniżyć komfort życia i spowodować zgon pacjenta.
Leczenie choroby wieńcowej polega przede wszystkim na jej zapobieganiu oraz spowolnieniu jej postępu. W tym celu stosuje się:
kwas acetylosalicylowy - lek przeciwzakrzepowy dostępny bez recepty (np. Acard, Polocard),
leki obniżające krzepliwość krwi: acenokumarol (np. Acenocumarol WZF, Sintrom), warfaryna (np. Warfin), klopidogrel (np. Plavix, Areplex) – zwłaszcza po przebytym zawale
leki stosowane przy nadciśnieniu: inhibitory konwertazy, β -blokery
nitroglicerynę – doraźnie w przypadku bólu. Preparatem zawierającym nitroglicerynę jest np. Nitromint
Przeczytaj: Przewodnik po lekach przeciwzakrzepowych
Arytmia - zaburzenia rytmu serca
Zaburzenia rytmu serca, czyli arytmia, są efektem zakłóconego wytwarzania oraz przewodzenia impulsów elektrycznych, które odpowiedzialne są za kurczenie się mięśnia sercowego. Arytmia objawia się niemiarowym biciem serca, osłabieniem i dusznością, czasem uczuciem gorąca.
Do przyczyn arytmii zaliczamy:
chorobę niedokrwienna serca
zwyrodnienie mięśnia sercowego
zaburzenia ilości elektrolitów we krwi
Leczenie zaburzeń rytmu serca można podzielić na zabiegowe oraz farmakologiczne. Do zabiegowych metod leczenia zalicza się między innymi operacja zastawek serca, wszczepienie rozrusznika serca, stymulatora serca lub kardiowertera-defibrylatora.
Do farmakologicznych metod walki z arytmią zaliczyć można stosowanie następujących grup leków:
leki blokujące przepływ sodu: propafenon (np. Rytmonorm, Polfenon)
beta-adrenolityki
blokery kanałów wapniowych
blokery kanałów potasowych: sotalol (np. Biosotal, Sotahexal), amiodaron (np. Cordarone, Opacorden)
Suplementacja wspomagająca prawidłową pracę serca i układu krążenia
Zdrowy styl życia, w tym prawidłowa dieta, mogą znacząco zmniejszyć ryzyko wystąpienia schorzeń serca i układu krążenia, takich jak miażdżyca, zawał czy nadciśnienie tętnicze. Dieta powinna być urozmaicona i bogata w wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, witaminy (przeciwutleniacze, czyli przede wszystkim witaminy A, E, C) oraz minerały (potas, magnez, wapń). Jeśli z codzienną dietą nie udaje się dostarczyć wystarczających ilości poszczególnych składników, to można rozważyć dodatkową suplementację.
Szczególne znaczenie mają kwasy omega-3 (np. Gold Omega 3, Naturell Omega-3 1000, Doppelherz Aktiv Omega-3 Roślinna), które obniżają poziom trójglicerydów, wykazują działanie przeciwmiażdżycowe, przeciwzakrzepowe i antyarytmiczne oraz normalizują ciśnienie tętnicze krwi. Kwasy omega-3 powinny suplementować osoby nie jedzące ryb lub spożywające mniej niż 1,5 porcji (ok. 225 g) tłustych ryb tygodniowo – badania dowiodły, że we wspomnianej grupie osób suplementacja kwasami omega-3 zmniejsza ryzyko zawału serca nawet o 40%. Suplementację kwasów omega-3 zaleca się również osobom z chorobą wieńcową, ponieważ udowodniono, że suplementacja zmniejsza ryzyko powikłań i zgonów związanych z chorobą niedokrwienną serca.
Po konsultacji z lekarzem prowadzącym można również rozważyć dodatkową suplementację preparatami ziołowymi, zawierającymi m.in.:
czosnek (np. Naturell Czosnek Max, Alliofil Forte) - dzięki zawartości allicyny zmniejsza lepkość krwi i w efekcie zmniejsza ryzyko udarów czy zawałów serca. Dodatkowo wykazuje działanie rozkurczające na naczynia krwionośne, dzięki czemu redukuje zmiany miażdżycowe i w niewielkim stopniu obniża ciśnienie krwi,
głóg (np. Zioła w tabletkach Głóg, Intractum Crataegi Phytopharm, Ekamedica Głóg) - obniża poziom cholesterolu LDL oraz trójglicerydów jednocześnie zwiększając poziom „dobrego” cholesterolu HDL, dzięki czemu korzystnie wpływa na profil lipidowy organizmu i zapobiega miażdżycy. Dodatkowo wspomaga i tonizuje pracę serca, obniża ciśnienie krwi oraz wykazuje działanie antyagregacyjne, dzięki czemu zmniejsza ryzyko udaru mózgu,
serdecznik (np. Tabletki Tonizujące Labofarm) - uznaje się, że reguluje ciśnienie, działa uspokajająco oraz tonizująco na pracę serca.
Choroby serca wymagają odpowiednio dobranej przez lekarza terapii
Skuteczna terapia chorób kardiologicznych nie tylko eliminuje ich nieprzyjemne objawy, ale również spowalnia jej postęp. Dlatego tak ważne jest odpowiednio dobrane leczenie oraz zmiany w trybie życia. Wszystkie te elementy powinny się składać na wydłużenie życia pacjenta oraz zwiększenie komfortu dnia codziennego.
W razie jakichkolwiek wątpliwości, zawsze możesz zadać pytanie farmaceutom GdziePoLek.
Źródła
https://journals.viamedica.pl/kardiologia_inwazyjna/article/view/56827/43174
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37452000/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC139960/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24841965/
redaktor: Dina Dąbrowska
ostatnia zmiana: 05.03.2024 13:07:46
Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.